برنامه 14 اینچ: سفر به حافظه تلویزیون

در این گزارش، نگاهی به برنامه «14 اینچ» با اجرای امین زندگانی که این روزها از آی‌فیلم فارسی در حال پخش است، انداخته‌ایم؛ با ما همراه باشید.

به گزارش آی‌فیلم، وقتی برنامه «چهل تیکه» از شبکه نسیم پخش می شد، در یادداشتی نوشتم که جای این برنامه در شبکه آی‌فیلم است. شبکه‌ای که با پخش سریال‌های قدیمی و حس نوستالژیک مخاطبان سر و کار دارد، باید برنامه‌ای درباره این خاطره بازی‌ها داشته باشد که مکمل و متمم ماموریت رسانه‌ای این شبکه است. حالا برنامه «14 اینچ» این خلاء را پرکرده و متناسب با هویت و ماهیت شبکه پیش می رود.

عنوان برنامه انتخاب هوشمندانه‌ای است که به هیچ برنامه‌ای شباهت ندارد و واجد یک تأویل نشانه شناختی است. به این معنا که برنامه از سریال‌ها و زمانی صحبت می کند که اغلب خانواده‌های ایرانی در آن زمان تلویزیون کوچک 14 اینچ داشتند وحالا خود این دستگاه تلویزیون هم بخشی از خاطرات نوستالژیک مردم ایران است. دکور برنامه هم بر اساس شمایل تلویزیون 14 اینچ توسط پیمان قانع طراحی شده که فارغ از خاطره سازی تجسمی به زیبایی شناسی قاب برنامه هم کمک کرده است.

بر این اساس، عنوان برنامه روایتی فنی و تکنیکی از نوستالژی تلویزیونی است که می تواند ذهن مخاطب را متوجه خود کند. در این برنامه بخش‌هایی از سریال‌های به‌یادماندنی تلویزیونی پخش می شود که هم خاطرات و تصاویر آن سریال را زنده می کند و هم خاطرات تجربه‌های زیسته و زندگی مخاطبان در آن مقطع زمانی را که این خودش می تواند کارکرد ضمنی داشته و امکان یک خاطره بازی شخصی در کنار خاطره بازی تلویزیونی را زنده کند.

گفت‌وگو با برخی از بازیگران و کارگردانان این مجموعه‌ها را می توان به مثابه خوانش دوباره اثر دانست که دو کارکرد اساسی دارد. یکی بیان برخی خاطرات و رازهای ناگفته از تولید یک سریال که مخاطب از آنها آگاه نیست و شنیدن آنها جذابیت‌های ویژه خود را دارد؛ مثلا اینکه فلان بازیگر در پشت صحنه یک سکانس چه اتفاقی برایش افتاده یا خاطرات کارگردان از فراز و نشیب‌های تولید یک مجموعه تلویزیونی که مخاطب درباره آنها اطلاعاتی ندارد. در واقع یک رمزگشایی از زبان عوامل سازنده یک سریال اتفاق می افتد که شنیدنی و جذاب است و امکان خوانش دوباره سریال را برای مخاطب فراهم می کند. دوم خوانشی از کلیت سریال، قصه و پیام های آن به روایت کارگردان و بازیگرانش که می تواند به فهم پذیر کردن مضاعف یک سریال تلویزیونی کمک کند. از این حیث، برنامه «14 اینچ» را می توان یک کارگاه تلویزیونی انتقال تجربه دانست که نه فقط برای مخاطبان و مردم که برای دست اندرکاران هنر نمایش و فیلم و سریال سازی هم کلاسی آموزنده باشد.

حضور امین زندگانی نیز به عنوان مجری که خود بازیگر است و در برخی از همین سریال‌هایی که موضوع برنامه است حضور داشته، به پیشبرد گفت‌وگوها کمک می کند و او را در مقام یک مجری کارشناس می نشاند. جالب اینکه خود او موسیقی تیتراژی برنامه را به عنوان خواننده اجرا کرده که این یک اتفاق نادر در برنامه‌های تلویزیونی است که مجری برنامه خواننده تیتراژ آن هم باشد. البته موسیقی حضور دیگری هم در برنامه دارد و شاهد آیتم‌های موسیقی در برنامه هستیم که بخشی از آنها به موسیقی متن همین سریال‌های خاطره ساز تعلق دارد و در واقع بخشی از فرایند خاطره بازی با سریال‌های تلویزیونی را شامل می شود.

یکی از تمهیدات خلاقانه و خاص این برنامه، بازخوانی تیتراژ سریال‌ها توسط آیدین توسلی که به شدت جذاب و شنیدنی است. از آن بخش‌هایی که می تواند بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشته و خیلی‌ها را جذب کند.

شاید نکته جذاب‌تر، بخش استندآپ کمدی برنامه است که با حضور میثم درویشان‌پور اجرا می شود که همه این مولفه‌ها و آیتم‌ها به شکل‌گیری برنامه‌ای پویا و با نشاط منجر شده که کارکرد سرگرم کنندگی بالایی دارد. برنامه‌ای که نزدیک به یک ساعت می تواند مخاطب را پای خود نشانده و به یک سفر تصویری و جذاب به خاطرات تلویزیون و خاطرات خود مخاطب ببرد. این برنامه تازه شروع شده و می تواند به تدریج مخاطب بیشتری را با خود جذب و همراه کند؛ گرچه این برنامه مخاطبان بالفعل نیز دارد. مخاطبان شبکه آی‌فیلم که همه این سریال‌های پرمخاطب را از این شبکه دنبال کرده‌اند و حالا در این برنامه چیزی‌های بیشتری از آنها خواهند شنید.

در نهایت باید برنامه «14 اینچ» را فرصتی برای تقدیر و تجلیل از هنرمندانی دانست که این خاطرات ماندگار را در قاب تلویزیون و ذهن و حافظه مخاطب ساختند و حالا مجالی در این برنامه فراهم شده تا از زحمات آنها قدردانی شود. ضمن اینکه در این مجموعه بار دیگر یادی از هنرمندان از دست رفته هم می شود و البته یادی از سریال‌های ارزشمندی که تماشای این برنامه می تواند انگیزه‌ای برای تماشای دوباره آنها از شبکه آی‌فیلم شود.

به قلم سید رضا صائمی برای وب‌سایت آی‌فیلم فارسی

بیشتر بخوانید:

مشاهده و دانلود برنامه «14 اینچ»

۱۴ اینچ، روایت آی‌فیلم از سریال‌های خاطره‌انگیز

پرسش دشوار امین زندگانی از مهمانان ۱۴ اینچ

مهران رجبی از سوتی‌های خود می‌گوید

اتفاق غیرمنتظره در برنامه ۱۴ اینچ

ا.ا/ ط ه